بررسی کیفیت زندگی کاری ‏‎(q.w.l)‎‏ کارکنان مراکز توانبخشی روزانه دولتی بهزیستی استان تهران

امروزه کیفیت زندگی کاری ‏‎(q.w.1)‎‏ به عنوان یک مفهوم جهانی در عرصه مدیریت منابع انسانی و توسعه سازمانی مورد تامل قرار گرفته و تامین و ارتقا آن کلید اصلی موفقیت مدیریت هر سازمان به شمار میرود. کیفیت زندگی کاری به عنوان یکی از فنون بهبود سازمانی مورد توجه مدیران ارشد میباشد. در این تحقیق، کیفیت زندگی کاری در رابطه با دیدگاههای کارکنان از بهداشت و رفاه جسمی و روحی در محیط کار تعریف و مورد تحلیل قرار میگیرد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی کیفیت زندگی کاری کارکنان مراکز توانبخشی روزانه دولتی بهزیستی استان تهران میباشد که بر اساس مدل والتون انجام گرفته است. روش تحقیق مورد استفاده از نوع توصیفی-تحلیلی میباشد. جامعه آماری شامل 801 نفر از کارکنان مراکز توانبخشی مورد نظر در سال 78-79 است. تعداد 182 نفر از کارکنان مراکز مربوطه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای به صورت سهیمه ای و تصادفی انتخاب شده اند. ابزار مورد استفاده در این بررسی جهت جمع آوری اطلاعات مورد نیاز پرسشنامه و مصاحبه حضوری بوده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده با استفاده از روشهای آماری توصیفی و استنباطی انجام گردیده است. با توجه به نتایج بدست آمده بین دیدگاههای کارکنان در گروههای مختلف از لحاظ جنسیت، میزان تحصیلات، سابقه کاری و نوع مرکز (مراکز توانبخشی خدمات روزانه مراکز توانبخشی آموزش فنی و حرفه ای) در خصوص شاخصهای کیفیت زندگی کاری تفاوت معنی دار از خود نشان داده اند و این شاخص از نظر کارکنان متاهل در سطح پایینتری ارزیابی شده است. چنین به نظر می رسد که عدم ارتباط بین متغیرهای ذکر شده و متغیر کیفیت زندگی کاری بیان کننده این مطلب باشد که مساله کیفیت زندگی کاری در سازمان بهزیستی و همچنین در سازمانهای دولتی یک مقوله فراسازمانی است که از سیاستهای کلان مملکتی تاثیر می پذیرد. همچنین بین سطح کیفیت زندگی کاری کارکنان با تمایل آنان به ادامه کار ارتباط معنی داری وجود دارد که این نیز تا حد زیادی از متغیرهای فرا سازمانی و میزان بالای بیکاری و ... متاثر است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شاخصهای پرداخت منصفافه و کافی، قانون گرایی در سازمان، نقش اجتماعی زندگی کاری، محیط کاری ایمن و بهداشتی به ترتیب نمرات پایین تری در ارزیابی شاخصهای مربوطه بدست آورده اند. اما، دیگر شاخصهای ناظر بر این موضوع مانند توسعه قابلیتهای انسانی، تامین فرصت رشد و امنیت مداوم، یکپارچگی و انسجام اجتماعی در سازمان عمدتا در سطح متوسط انعکاس یافته اند. نهایتا هیچ یک از شاخصها در سطح بالا ارزیابی نمی شود. آنچه که از پاسخهای کارکنان به سوال باز در مورد ویژگیهای بهترین و بدترین سازمان استنباط میشود اینست که کارکنان در درجه نخست بیشتر به مسائل روحی و روانی خود در محیط کار از جمله اهمیت دادن به کارکنان و کار مثبت آنان و تشویق آنها توجیه کرده اند و پس از آن بیشتر به شیوه مدیریت و روابط متقابل بین مدیریت و کارکنان مراکز توانبخشی توجه داشته اند.